به گزارش ایسنا، طبق اعلام نظر سازمان نظام روانشناسی در حال حاضر صدور مجوز از نظر قانونی به صورت انحصاری در اختیار این سازمان قرار دارد و براساس ماده ۵۷ احکام دائمی برنامه ششم، سازمان بهزیستی می‌تواند برای جامعه هدف خود مراکزی را جهت ارائه مشاوره اجتماعی راه‌اندازی کند، اما از سویی دیگر سازمان بهزیستی مدعی بوده که براساس همین ماده احکام دائمی برنامه ششم توسعه، این سازمان متولی سلامت اجتماعی است و مجوز مراکز مشاوره و روانشناختی نیز توسط آن صادر میشود.
قوانین سازمان بهزیستی مطابق استانداردهای روانشناسی نیست
محمد حاتمی- که حدود دو ماه پیش طی حکمی توسط رئیس جمهور به عنوان رئیس سازمان نظام روانشناسی و مشاوره کشور منصوب شد، در گفت‌وگوی خود که به مناسبت روز جهانی روانشناس با ایسنا داشته است، می‌گوید: سازمان بهزیستی برای افرادی که با قوانین سازمان نظام روانشناسی مطابقت ندارند مجوز صادر کرده است. مجلس، سنجش صلاحیت روانشناسان را از طریق کمیسیون‌های تخصصی تعیین کرده است، اما سازمان‌هایی مانند سازمان بهزیستی براساس قوانینی که خودشان تعیین کرده‌اند اما با استانداردهای جهانی و ملی روانشناسی مطابقت ندارد، برای افراد مجوز صادر می‌کنند.
حاتمی با تاکید بر اینکه صدور مجوز از نظر قانونی به صورت انحصاری در اختیار سازمان نظام روانشناسی و مشاوره کشور قرار دارد، معتقد است که طبق ماده ۵۷ احکام دائمی برنامه ششم سازمان بهزیستی می‌تواند برای جامعه هدف خود مراکزی را جهت ارائه مشاوره اجتماعی دایر کند. رئیس مجلس نیز صراحتاً این موضوع را نوشته و آیین‌نامه دولت را لغو کرده و در اختیار سازمان نظام روانشناسی قرار داده است و تمامی مجوزهایی که تاکنون توسط سازمان بهزیستی صادر شده باید از طریق سازمان نظام روانشناسی اعتباربخشی شود.
رئیس سازمان نظام روانشناسی با اشاره به اینکه طی دو ماه اخیر جلسات زیادی با سازمان بهزیستی برگزار شده است، ادامه می‌دهد: یکی از این جلسات در کمیسیون اجتماعی مجلس با حضور دکتر وحید قبادی دانا- رئیس سازمان بهزیستی برگزار شد، در این جلسه دیدگاه‌ها و نظرات خود را ارائه کردیم. باتوجه به اینکه رئیس سازمان بهزیستی فرد علمی و تخصصی به نظر می‌رسند همه نظرات سازمان نظام روانشناسی را پذیرفتند.
البته طبق گفته حاتمی، هنوز سازمان بهزیستی در بخش ماده ۵۷ با سازمان نظام روانشناسی اختلاف دارد. او در این‌باره می‌گوید: ماده ۵۷ مربوط به احکام برنامه ششم است، براساس این ماده سازمان بهزیستی می‌تواند در حوزه روانشناسی برای جمعیت جامعه هدف خود مراکزی را راه‌اندازی کند، البته به دلیل اینکه مراکز مشاوره اجتماعی، حوزه‌های مختلفی را در بر می‌گیرد، نیاز است در حوزه روانشناسی مراکز از سازمان نظام روانشناسی پروانه دریافت کنند که به زودی در این زمینه نیز به تفاهم خواهیم رسید.
رفع موازی‌کاری‌های حوزه روانشناسی در آینده
بنابر اظهارات رئیس سازمان نظام روانشناسی، به زودی میان سازمان بهزیستی و سازمان نظام روانشناسی تفاهم‌نامه‌ای منعقد خواهد شد تا همه موازی‌کاری‌های حوزه روانشناسی و مشاوره متوقف شود.
حاتمی در ادامه با بیان اینکه ۲۶ هزار روانشناس عضو سازمان نظام روانشناسی و مشاوره هستند که در کشور فعالیت می‌کنند، می‌گوید: فارغ از این تعداد سازمان بهزیستی و نهادهای دیگر نیز به افراد مجوز می‌دهند، اما با تفاهم‌نامه‌ای که میان سازمان بهزیستی و سازمان نظام روانشناسی منعقد خواهد کرد، فعالیت آن افراد را متوقف می‌کنیم زیرا سازمان بهزیستی به تعداد زیادی، پروانه داده است.
متقاضیان پروانه اشتغال به زودی مجوز می‌گیرند
درحالیکه طبق گفته حاتمی ۲۶ هزار روانشناس تحت نظر سازمان نظام روانشناسی کشور فعالیت می‌کنند اما این سازمان تاکنون تنها برای پنج هزار روانشناس مجوز صادر کرده است و این یعنی هنوز ۲۱ هزار روانشناس کشور مجوز ندارند؛ در این باره رئیس سازمان نظام روانشناسی توضیح می‌دهد: ۲ ماه از حضور من به عنوان رییس این سازمان می‌گذرد که کمیسیون‌های تخصصی را فعال کرده‌ایم، همچنین تعداد اعضای کمیسیون‌ها افزایش یافته و مقرر شده برخی از آنها به صورت روزانه فعالیت کنند که تا مهرماه سال جاری همه کمیسیون‌ها به روز خواهند شد، یعنی متقاضیان کسب پروانه اشتغال در صورت تکمیل بودن پرونده‌شان تا سه ماه بعد می‌توانند پروانه اشتغال خود را کسب کنند.
سازمان نظام روانشناسی با روانشناسان فاقد مجوز چگونه برخورد می‌کند؟
موضوع فعالیت روانشناسان فاقد مجوز همواره یکی دیگر از مباحث حوزه روانشناسی است که در این گفت‌وگو نیز به آن پرداخته شد، گرچه این روزها افرادی تحت عنوان روانشناس و مشاور در کلینیک‌های فاقد مجوز در سطح کشور فعالیت می‌کنند و برخی از آنها جهت تبلیغات و جذب بیشتر مراجعه‌کنندگان کارگاه‌ها و همایش‌های رایگانی برگزار می‌کنند، اما سازمان نظام روانشناسی برای جلوگیری از فعالیت این افراد برنامه‌هایی را در دستور کار خود قرار داده، حاتمی می‌گوید: به زودی فعالیت این افراد متوقف خواهد شد. واحد نظارت سازمان بر فعالیت‌های کارگاهی و آموزشی نظارت دارد و در صورت بروز تخلف سازمان نظام روانشناسی برخورد خواهد کرد. در حال حاضر معاونت انتظامی و رسیدگی به تخلفات صنفی- حرفه‌ای سازمان نظام روانشناسی برای متوقف کردن فعالیت این افراد فعال شده است؛ این معاونت دارای بخش‌های مختلفی است که در سراسر کشور فعالیت می‌کنند و اگر کسی تخلفی انجام دهد و یا در زمینه روانشناسی و مشاوره دخالت کند، به دو صورت با آنها برخورد می‌کند، در صورتی که فرد متخلف روانشناس باشد هیئت بدوی سازمان نظام روانشناسی به تخلفات صنفی و حرفه‌ای رسیدگی می‌کند، همچنین در صورتی که فرد روانشناس نباشد از طریق دادگاه‌های صالحه با آنها برخورد خواهد شد.
وی با بیان اینکه فعالیت‌های غیرقانونی با ارزش‌ها و ضوابط حرفه‌ای مطابقت ندارد، می‌افزاید: این فعالیت‌ها عمدتاً منجر به فروپاشی خانواده‌ها و تغییر نگرش افراد میشود، همین مسئله موجب افزایش تعارضات درون خانواده‌ها میشود، لذا افرادی که به صورت خودسرانه در این زمینه فعالیت می‌کنند آسیب‌های اجتماعی را افزایش می‌دهند.
بنابر اظهارات حاتمی و طبق قانون تشکیل سازمان نظام روانشناسی، روانشناس و مشاور کسی است که عضو سازمان نظام روانشناسی باشد و در یکی از رشته‌های روانشناسی و مشاوره در مقطع فوق لیسانس و یا مقاطع عالیه فارغ التحصیل شده باشد، اما از نظر اخلاقی در سطح ملی و بین‌المللی ضوابطی وجود دارد که روانشناسان باید به قوانین و ارزش‌ها توجه کنند.
مشاوره‌ای که مبتنی بر فرهنگ جامعه نباشد، محکوم به شکست است
رئیس سازمان نظام روانشناسی و مشاوره کشور با تاکید بر اینکه روانشناسان باید به ارزش‌های جامعه‌ای که در آن فعالیت می‌کنند پایبند باشند، تصریح می‌کند: روانشناس و مشاوره‌ای که مبتنی بر فرهنگ آن جامعه خدمات حرفه‌ای ارائه نکند، محکوم به شکست است؛ یعنی باید در چارچوب قوانین ارزش‌ها و فرهنگ آن جامعه کار خود را تطبیق دهند.
این روانشناس درباره علت ازدیاد روانشناسان زرد در کشور معتقد است: فضای مجازی ابزاری شده که متخلفان می‌توانند خود را در این فضاها به عنوان روانشناس و مشاور معرفی کنند.
حاتمی در پاسخ به این سوال که آیا همه روانشناسان و مشاوران کشور در چارچوب مفهوم حقیقی روانشناس فعالیت می‌کنند؟ یادآور میشود: در تمامی رشته‌ها تخلفاتی صورت می‌گیرد و امکان دارد این مسئله نیز در رشته روانشناسی اتفاق بیفتد، اما ممکن است رشته روانشناسی و مشاوره به دلیل ماهیت کاری خود نسبت به سایر رشته‌ها آسیب‌پذیرتر باشد، اگر در مواردی روانشناسی مشاوره غلطی ارائه می‌دهد یا اخلاق حرفه‌ای رعایت نشده است مطمئن باشید که آن فرد پروانه اشتغال خود را از سازمان نظام روانشناسی دریافت نکرده است. زیرا طبق پیگیری‌ها، این سازمان متوجه شده است که این افراد از طریق فضاهای مجازی، نهادها و ارگان‌های غیر مسئول مجوز خود را کسب کرده‌اند.
